ارکیده، گلی زیبا در طبیعت است که با طراوت، رنگ‌های متنوع و طراحی فوق‌العاده، توجه اکثر علاقه‌مندان به گل و گیاه را به خود جلب کرده است. این گل از خانواده گیاهان ارکیده‌ای است و بیش از ۲۵ هزار گونه مختلف آن در سرتاسر جهان شناخته شده است. یکی از ویژگی‌های بارز گیاه ارکیده، شکل و طراحی گلبرگ‌های آن است. گلبرگ‌های این گیاه دارای شکل باریک و بلند با طراحی‌های مختلف هستند که این طرح‌ها، انواع گل ارکیده را خاص و خیره کننده کرده‌اند.
به طور کلی ارکیده‌ها در رنگ‌ها و اشکال جذاب یافت می‌شوند که برخی از گونه‌های ارکیده دارای گل‌های بسیار بزرگ و دیدنی هستند، در حالی که برخی دیگر گل‌های مینیاتوری و ظریف دارند. رنگ‌بندی گل‌های ارکیده از سفید، صورتی، بنفش، قرمز و حتی سبز متغیر است. توصیه می‌کنیم اگر به نگهداری گل و گیاه به خصوص ارکیده علاقه دارید تا انتها همراه ما باشید؛ چرا که در ادامه قصد داریم درباره این گیاه جذاب و همه پسند بیشتر صحبت کنیم.
تاریخچه و انواع گل ارکیده
تاریخچه گیاه ارکیده به هزاران سال قبل باز می‌گردد. این گل، یکی از قدیمی‌ترین گل‌هایی است که مورد توجه و تمجید انواع فرهنگ‌ها و تمدن‌ها قرار گرفته است. استفاده از ارکیده در فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف جهان به دلایل مختلفی از جمله زیبایی قابل توجه، بوی خوشایندی که دارد و طراحی منحصر به فرد گلبرگ‌هایش، رایج شده است. گفته می‌شود که گل ارکیده به خصوص ارکیده سفید اولین بار در قاره آفریقا و آمریکای مرکزی رشد کرده است، سپس به سایر مناطق جهان گسترش یافت و در طول زمان، تنوع بسیاری از گونه‌ها و زیرگونه‌های ارکیده در سرتاسر جهان شکل گرفت.
همچنین، ارکیده به عنوان گلی مقدس و مهم در فرهنگ‌هایی مانند فرهنگ چینی، ژاپنی، هندی و تایلندی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. به طور مثال، در فرهنگ چینی، ارکیده نمادی از زیبایی، عشق، عظمت و اصالت شناخته می‌شود و نماینده یکی از سمبل‌های ملی چین در نظر گرفته می‌شود. در قرون وسطی، ارکیده یک گل مورد علاقه برای خاندان‌های نجیب‌زاده و اشرافی شناخته می‌شده است. از طرفی این گل به عنوان یک گل تزئینی محبوب در بسیاری از کشورها شناخته شده و در برخی از مناسبت‌ها مانند عروسی‌ها، تولد، جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها استفاده می‌شده است.
در گذشته، تولید و پرورش ارکیده‌ها بسیار محدود بوده اما با پیشرفت‌هایی در حوزه باغبانی و تکنولوژی، امروزه تولید و پرورش ارکیده‌ها به صورت گسترده‌تری در سراسر جهان انجام می‌شود. همچنین، با استفاده از روش‌های نوینی مانند کشت بافت، تعداد زیادی از ارکیده‌ها قابل تولید و انتقال شده و موجب گسترش صنعت ارکیده‌کاری شده‌اند. همچنین گل ارکیده به دلیل زیبایی و طراحی خاص گلبرگ‌هایش، بوی خوشایندی نیز دارد و از جمله محبوب‌ترین گل‌های تزئینی در جهان به شمار می‌رود.
نماد و معانی گیاه ارکیده
گل ارکیده نماد زندگی است و همه رنگ‌های این گل معنای منحصربه‌فردی دارند. برای مثال ارکیده آبی نماد زلالی آب است و حس معنویت را با دیدن این نوع گل احساس می‌کنید. اگر قصد هدیه دادن ارکیده به افرادی که دارای روح پاک هستند را دارید، گیاه ارکیده آبی بهترین انتخاب است. حال در ادامه به بررسی معنای انواع گل ارکیده می‌پردازیم:
- ارکیده بنفش نماد تحسین و نشانه احترام گذاشتن به طرف مقابل است؛
- ارکیده قرمز نماد قدرت و عشق است؛
- ارکیده صورتی نماد باروری و ناز زنانگی است؛
- ارکیده سفید نماد ظرافت و پاکی است؛
- ارکیده زرد نماد دوستی و آشنایی است؛
- ارکیده نارنجی نماد جسارت و خلاقیت است؛
- ارکیده سبز نماد خوش شانسی و سلامتی است؛
- ارکیده سیاه نماد بدشانسی است؛
روش نگهداری گل ارکیده
علاقه‌مندان به نگهداری گل ارکیده لازم است درباره روش نگهداری این گیاه اطلاعات جامعی داشته باشند. به همین منظور در این بخش سعی کرده‌ایم نحوه آبیاری و دیگر ملزومات گیاه ارکیده را به طور مفصل توضیح دهیم:
· آبیاری
به صورت کلی ارکیده به آب زیادی نیاز ندارد. با این حال برای اینکه بتوانید در بهترین حالت این گیاه را آبیاری کنید، باید توجه داشته باشید که ریشه این گل بین دو آبیاری کاملاً خشک شده باشد. توصیه ما برای آبیاری گل ارکیده در تابستان، هر هفته یک بار به شکل عمیق و در زمستان‌ها نیز یک بار در ماه است. البته غبارپاشی در هر هفته نیاز است که هیدراته باقی ماندن گیاه از بین نرود.
· تابش نور
گونه‌های زیادی از گیاه ارکیده وجود دارند که هر کدام دریافت نور به مقدار خاصی را نیاز دارند. با این حال به صورت کلی گل ارکیده نیاز به تابش نور آن‌چنانی ندارد، به خصوص گل فالانوپسیس که در ایران بیشتر یافت می‌شود. توصیه می‌کنیم از نور غیر مستقیم متوسط برای ارکیده بهره ببرید.
· کوددهی
برای تقویت گیاه ارکیده لازم است از کودهایی استفاده کنید که مخصوص این گل هستند. این کودها و تقویت کننده‌ها باید به مرور زمان تجزیه شده و یا کودهای انتخابی ترکیب ۱۴-۱۴-۱۴ داشته باشند. اگر در فصل گل‌دهی این گل جذاب هستید، می‌توانید از کود ۱۰-۳۰-۲۰ استفاده کنید.
· تعویض گلدان
این گیاه به علت رشد آرام و پیوسته‌ای که دارد، نیازی به تعویض گلدان در بازه‌های زمانی کوتاه ندارد. کافی است اگر احساس کرده‌اید که باید گلدان این گیاه را تغییر دهید؛ حتی هر ۲ الی ۳ سال یک بار، این کار را در شرایط مناسب انجام دهید. البته اگر متوجه بوی نامناسبی از طرف گلدان شدید، اجازه تعویض گلدان را دارید.
روش تکثیر گیاه ارکیده
تکثیر گل ارکیده دشوار است و احتمال شکست پروژه در حین انجام بالاست. توصیه ما این است که برای این منظور از یک متخصص استفاده کنید، با این حال اگر قصد دارید خودتان کار تکثیر گیاه ارکیده سفید یا هر نوع دیگر آن را انجام دهید، کافی است روش‌های زیر را در نظر داشته باشید:
- می‌توانید از ریزوم ارکیده بهره ببرید. برای این منظور ریشه گیاه را از خاک خارج کرده و بخشی از آن را جدا کنید. حال با استفاده از یک محلول ضد قارچ ریشه را از گرد و غبار پاک کنید. حال بخش جدا شده را در گلدان با خاک تازه بکارید.
- از جوانه‌های روی گیاه نیز می‌توانید استفاده کنید. در واقع روی نوک ساقه‌های برخی از گل‌های ارکیده، جوانه‌هایی وجود دارد که باید به آرامی از گیاه مادر جدا کرده و سپس در گلدن دیگر کاشته شوند. توصیه می‌کنیم این کار را با دقت زیادی انجام دهید تا به گیاه ارکیده آسیب نزنید.
فصل گل‌دهی گیاه ارکیده
با توجه به تعداد گل‌های ارکیده که در رنگ و انواع مختلف هستند، نمی‌توان زمان مشخصی برای فصل گل‌دهی این گیاه مشخص کرد. با این حال در بعضی از منابع معتبر فصل رویش گل ارکیده در پاییز اشاره شده است. در واقع دی ماه یکی از زمان‌هایی است که گفته می‌شود گل ارکیده سفید شروع به گل‌دهی خواهد کرد. با این حال در فصول بهار و تابستان نیز گل‌دهی این نوع گیاه شدنی است.
راز دوباره گل دادن گل ارکیده
اگر به هر علتی گیاه ارکیده مدنظرتان گل نداده است، احتمالاً وضعیت نگهداری گیاه با مشکل روبرو شده است. به همین منظور توصیه می‌کنیم موارد عنوان شده در ادامه را بررسی کنید:
- گیاه ارکیده باید در موقعیت روشن و به دور از نور مستقیم خورشید باشد؛ بنابراین دقت داشته باشید که این گیاه در شرایط گفته شده قرار داشته باشد وگرنه احتمال عدم گل‌دهی افزایش می‌یابد. از طرفی دقت داشته باشید که اگر نور کافی نیز به گیاه نرسد، ممکن است گل‌دهی به تعویق بی‌افتد.
- گل ارکیده نیاز به دمای ۱۸ الی ۲۳ درجه سانتی‌گراد دارد، همچنین نباید نوسانات دما برای این گیاه بیش از اندازه باشد. به طور کلی توصیه می‌کنیم این گل را در بیرون از خانه نگهداری نکنید و بهترین موقعیت برای حفظ شرایط دمایی داخل خانه است.
- توجه داشته باشید که گل ارکیده در خاک استریل نشده باشد، چرا که در این صورت توانایی جذب مواد مغذی خاک را ندارد. از این رو باید از کودهای مناسب بهره ببرید که فاقد اوره است.
- اگر گیاه ارکیده را بیش از اندازه آبیاری کنید، احتمال زیاد گل‌دهی مجدد نخواهد داشت. برگ‌های قهوه‌ای و پژمردگی برگ‌ها نشان از دریافت بیش از اندازه آب دارد. لازم است در این زمینه دقت زیادی داشته باشید تا گل‌دهی ارکیده در زمان مشخص به وقوع بپیوندد. البته از طرفی آبیاری خیلی کم نیز ممکن است مشکلاتی را برای گل‌دهی ارکیده به وجود بیاورد.
مشکلات و بیماری‌های گیاه ارکیده
در این بخش به بررسی بیماری‌ها یا مشکلات شایع گل ارکیده اشاره می‌کنیم:
- ممکن است عفونت‌های قارچی به شکل زنگ‌زدگی، ایجاد حفره یا فرورفتگی روی سطح برگ این گل به وجود بیاید که برای درمان باید نوع عفونت قارچی یا حتی باکتریایی را تشخیص دهید.
- سیاه شدن برگ‌های گیاه ارکیده ممکن است به علت سرد بودن بیش از اندازه هوا باشد. حتی احتمال اینکه از موارد شیمیایی براق کننده برای این گل استفاده کرده باشید نیز وجود دارد.
- زخم‌های پنبه‌ای روی برگ گل ارکیده که احتمالا به واسطه شپشک آرد آلود ایجاد شده از بیماری‌های این گیاه محسوب می‌شود که باید سریعاً آن را برطرف کنید.
- اگر جوانه‌های گل ارکیده در شب آسیب می‌بینند، احتمالا حشره‌ای به نام تریپس عامل وضع موجود است. برای رفع این مشکل می‌توانید از سم حشره کش به صورت هفته‌ای بهره ببرید.
- اگر سطح برگ‌های این گیاه تار عنکبوت بسته است، کنه ریز قرمز عامل این مشکل است که باید به سرعت نسبت به تمیز کردن برگ ارکیده اقدام نمایید.
جمع بندی
نگهداری از گل ارکیده که از جمله گل‌های معروف دنیاست، نیاز به اطلاعات کاملی دارد. به همین منظور ما در این مطلب سعی کردیم موارد مختلفی را درباره گیاه ارکیده به شما عزیزان ارائه دهیم تا اگر از این گیاه نگهداری می‌کنید و یا در حال حاضر قصد دارید آن را خریداری کنید، بتوانید با اطلاعات به روزتر اقدام نمایید. همچنین در انتخاب گلدان برای گیاه ارکیده لازم است دقت زیادی به عمل آورید، چرا که جنس این گلدان در سلامت این گیاه تاثیر گذار است و بهترین گلدان برای آن، گلدان فایبرگلاس است. برای خرید گلدان فایبرگلاس ارکیده حتماً به مراکز معتبر و با مشاوران حرفه‌ای مانند مهیار پلاست مراجعه کنید تا در نهایت بتوانید طولانی مدت از زیبایی‌های این گل بهره ببرید.
